Ciąża

Pierwsze 10 tygodni najważniejsze dla rozwoju płodu

Kobiety o ciąży zwykle dowiadują się bardzo wcześnie, bo już w 5 tygodniu ciąży. Niektóre trochę później.

Natomiast nie jestem pewna czy wszystkie przyszłe mamy zdają sobie sprawę z ważności pierwszego trymestru ciąży. W tym czasie zachodzą niezwykle ważne procesy dla przyszłego rozwoju dziecka.

Poniżej przedstawię Wam jakie czynniki wpływają na rozwój dziecka:
Wady genetyczne determinują się bardzo wcześnie, bo w momencie zapłodnienia lub w okresie zarodkowym.

Przez pierwsze 2 tygodnie (licząc od zapłodnienia) na zarodek nie wpływają żadne teratogeny lub powodują obumarcie zarodka (efekt letalny).

Od 2 tygodnia ciąży rozpoczyna się okres największej wrażliwości na teratogeny. Obejmuje on okres zarodkowy do 7 tygodnia ciąży oraz okres płody do ok 14 tygodnia ciąży (Okres płodowy trwa do końca ciąży). W tym czasie mogą powstać rozległe wady anatomiczne. Natomiast po 14 tygodniu ciąży drobne wady anatomiczne i defekty fizjologiczne.

Najwcześniej powstają wady:
/wymienione są niektóre narządy, a podane tygodnie są najbardziej
wrażliwe na teratogenny/

– układu nerwowego ok. 2,5 do 6,5 tygodnia ciąży;
– serca ok. 3 do 6,5 tygodnia ciąży;
– kończyny górne i dolne od ok. 3,5 do 8,5 tygodnia ciąży;
– oczy od 4 do 8 tygodnia ciąży;
– podniebienie od 6 do 10 tygodnia ciąży;
– wargi ustne od 3 do 6,5 tygodnia ciąży;
– zęby od 6 do 9 tygodnia ciąży;
– narządy płciowe zewnętrzne od 6,5 do ok. 14 tygodnia ciąży;
– uszy od 4 do 11 tygodnia ciąży;
– powłoki brzuszne od 4 do ok. 11 tygodnia ciąży.

Po tym okresie następuje mniejsza wrażliwość na czynniki teratogenne. Natomiast poniżej można przeczytać, na jakie układy i narządy szkodliwe czynniki wpływają przez całą ciążę. Oczywiście im starsza ciąża tym mniejsza wrażliwość na te teratogenny.

Mniejsza wrażliwość na teratogenny jest:
– układu nerwowego od 6,5 tygodnia ciąży do końca ciąży;
– serca od 6,5 tygodnia ciąży do 9 tygodnia ciąży;
– kończyny górne i dolne od 8,5 do ok. 10 tygodnia ciąży ;
– oczy od 8 tygodnia ciąży do końca ciąży;
– podniebienie od 10 do 14 tygodnia ciąży;
– wargi ustne od 6,5 do 14 tygodnia ciąży;
– zęby od 9 do 18 tygodnia ciąży;
– narządy płciowe zewnętrzne od ok. 14 do końca ciąży;
– uszy od 11 do 18 tygodnia ciąży;
– powłoki brzuszne od ok. 11 do 14 tygodnia ciąży.

Podsumowując przez cały okres ciąży wrażliwy jest w większym lub mniejszym stopniu:

  • układ nerwowy,
  • oczy,
  • narządy płciowe zewnętrzne.

Najwrażliwszy okres dla rozwoju zarodka jest między 13 a 60 dniem życia zarodka.

Do czynników teratogennych zalicza się m.in.: thalidomid, cytostatyki i niektóre leki antyepileptyczne. Także czynniki infekcyjne np.: wirus różyczki czy Toxoplasma gondii.

Ważne jest przyjmowanie kwasu foliowego przed planowaną ciążą i w trakcie jej trwania. Szczególnie przez pierwsze 6 tygodni. Planując dziecko i będąc w ciąży nie spożywanie alkoholu, nie palenie papierosów i nie przebywanie przy osobach palących.

——-

Bibliografia:
Medycyna perinatalna pod redakcją Zbigniewa Słomko str. 46-49

Wybrane dla Ciebie

9 komentarzy

  • Reply
    Kasia
    21-05-2012 at 18:13

    ja dowiedziałam się o ciązy dziś -tj wg lekarza 15 tydzień ciązy
    miałam nieregularny okres stad moja niewiedza +brak jakichkolwiek objawów
    i jestem pzrerazona- niestety bardzo dużo pale-1,5-2 paczek dziennie
    dzis nie zapaliłam juz ani jednego papierosa, ale strasznie się martwie o ewentualne komplikacje jakie mogły przez to powstac
    co ja mam teraz zrobic ?czytam o tym jak ważny jest I trymestr ,a czasu nie cofne

  • Reply
    Gosia
    23-01-2013 at 21:43

    Kochana,

    tak jak napisałaś czasu nie cofniesz, więc zadbaj o dalszy rozwój swojego maleństwa.
    Po pierwsze nie pal i nie przebywaj wśród palących,
    po drugie spraw aby twoja dieta była bogata w witaminy, czyli jedz dużo owoców i warzyw, zwłaszcza zawierających żelazo i magnez,
    o trzecie bardzo ważny jest kwas foliowy
    i po czwarte – najważniejsze jest Twoje pozytywne nastawienie, a wszystko będzie dobrze.

    Trzymam kciuki!

  • Reply
    marzena
    19-08-2013 at 16:40

    Dzień dobry mam takie pytanie, jestem zarażona wirusem opryszczki ale występuje tylko na ustach w okolicach nosa, w związku z tym zastanawiam się czy jest to niebezpieczne dla dziecka/ płodu. Zawsze staram się zachowywać wszelkie zasady higieny zwłaszcza jeśli mam akurat wysyp. Jeszcze nie jestem w ciąży ale przeglądam rożne fora i zwracana jest uwaga na opryszczkę, trochę się tego boję. dodam że od kilku miesięcy opryszczka nie wystąpiła, nie działały żadne leki przepisywane przez dermatologów ani antybiotyki więc na internecie znalazłam pewnie artykuł o aminokwasach których nadmiar w moim organizmie powadzi do opryszki, chodzi o nadmiar argininy który można równoważyć lizyną. I od czasu gdy zaczełam stosować te tabletki to opryszczka nie wystąpiła. Na początku brałam po 2 tabletki ale teraz od kilku miesięcy nie biorę już.

    • Reply
      Położna Kasia
      19-08-2013 at 17:29

      Marzena jeśli wirus opryszczki jest już w organizmie to nic z nim nie zrobimy. W ciąży możemy zadbać o to, żeby unikać zmian temperatur, przemęczenia, zmiany klimatu. Dbać o odporność organizmu 🙂
      Pozdrawiam,
      Położna Kasia

  • Reply
    Kasia
    09-11-2013 at 19:09

    Witam, o ciazy dowiedzialam sie wczoraj. Obliczylam, ze jest to koniec 6 tyg. Jestem przerazona, przez piec dni bedac przekonana ze dostaje okres zazywalam Aknenormin 20mg. Jest silnie teratogenny, nie mam nic na swoje usprawiedliwienie ze nie zrobilam testu przed zazywaniem leku. Jestem umowiona do ginekolog, jednak bardzo prosze o jakiekolwiek informacje. Jestem przerazona. Czy badania sa w stanie wykazac jak lek wplynal na ciaze?

    • Reply
      Położna Kasia
      11-11-2013 at 13:29

      Kasiu
      Myślę, że niestety mógł mieć. Natomiast nigdy nie mamy 100% pewności jak lek wpłynął na przebieg ciąży.
      Ponieważ nie prowadzi się takich badań.
      W trakcie ciąży będą wykonywane różne badania, które będą potwierdzały rozwój ciąży.
      Położna Kasia

  • Reply
    Ania
    02-12-2014 at 16:55

    Witam. Jestem w ciazy.. to juz początek drugiego miesiaca a ja eciaz nie potrafie poradzic sobie z nalogiem.. czuje ze zCzyna mnie od papierosow odpychac gdyz po kazdym papierosie troche gorzej sie czuje. Ogolnie pqle mniej 4-5 dziennie. Mam juz straszne wyrzuty sumienia , lecz jest mi strasznie ciezko. Boje sie , ze przez to dzidzia bedzie chora.. jak kazda przyszla mama najbardziej boje sie wady wrodzonej. Choroby trwalej. Czy papierosy moga ja spowodowac? Co zrobic aby jakos zrehabilitowac te przepalone dni.. duza ilosc witamin? Moze cos innego

  • Reply
    ElaJed
    20-12-2015 at 20:27

    Witam serdecznie, obecenie jestem w 9 tyg ciazy, co oznacza, ze do zaplodnienia doszlo jakies 7 tyg temu, bedac 2 lub 3 tyg bralam lek na przeziebienie zawierajacy pseudoefedryne… Czy mam jakaskolwiek szanse, ze nie zaszkodzila ona dziecku czy niestety nie mam szans i moje dziecko bedzie mialo jakas wade wrodzona?

  • Reply
    Ania
    30-04-2017 at 19:51

    Kasiu, dziękuję Ci za profesjonalny blog. Z mężem bezskutecznie staraliśmy się o dziecko 3 lata. Poddaliśmy się, ale z pokojem w sercu. Stres w pracy i rodzinie spowodował, że od kilku miesięcy przyjmowałam Aposertę 50+25 mlg. Dowiedziałam się, że jestem w ciąży w 5 tygodniu. Natychmiast odstawiłam lek. Nie ma badań na temat wpływu leku na dzieciątko. Miałaś, Kasiu, pacjentkę- mamę po tym leku?

  • Skomentuj Położna Kasia Anuluj

    Zapraszam
    na darmowy kurs!

    Jestem położną i kurs stworzyłam z myślą o Tobie, przyszła mamo, żeby być Twoim przewodnikiem po narodzinach, karmieniu piersią i macierzyństwie.

    Kasia Płaza-Piekarzewska — Położna

    P.S. W każdej chwili możesz wypisać się z kursu.